ام اس دی اس مواد (msds) :ام اس دی اس Calcium Hypochlorite-هیپوکلریت کلسیم

سایز سفارشی MSDS هم پذیرفته می شود .

هیپوکلریت کلسیم (پرکلرین)

هیپوکلریت کلسیم چیست؟

هیپوکلریت کلسیم یک ترکیب غیر آلی با فرمول Ca(OCl)₂ است. این ماده اصلی ترین ماده فعال محصولات تجاری به نام پودر سفید کننده، پودر کلر یا آهک کلر است که برای تصفیه آب و به عنوان ماده سفید کننده استفاده می شود. این ترکیب نسبتاً پایدار است و کلر در دسترس بیشتری نسبت به هیپوکلریت سدیم (سفید کننده مایع) دارد. شکل ظاهری آن به فرم جامد سفید رنگ است. به دلیل تجزیه کند آن در هوای مرطوب، به شدت بوی کلر می دهد.

در شیمی، هیپوکلریت آنیون با فرمول شیمیایی ClO₂ است. با تعدادی کاتیون ترکیب می شود و هیپوکلریت ایجاد می کند، که ممکن است به عنوان نمک های اسید هیپوکلروس نیز در نظر گرفته شود. نمونه های متداول شامل هیپوکلریت سدیم (آبژاول یا سفید کننده خانگی) و هیپوکلریت کلسیم (جز پودر سفید کننده، “کلر” استخر شنا) می باشند.

پرکلرات چیست؟

اکثر پرکلرات ها نمک های تجاری هستند. پرکلرات ها جامدات بی رنگی هستند که در آب محلول هستند. پرکلرات آنیون حاصل از تفکیک اسید پرکلریک و نمک های آن به هنگام انحلال در آب است. بسیاری از نمک های پرکلرات در ترکیبات غیرآبی محلول هستند. یون پرکلرات کمترین واکنش را از کلرات های تعمیم یافته دارد. پرکلرات در بالاترین تعداد اکسیداسیون خود حاوی کلر است. جدول پتانسیل های کاهش چهار کلرات نشان می دهد که برخلاف انتظار، پرکلرات ضعیف ترین اکسیدان در بین این چهار کلر است.

پرکلرات و کلرات در شرایط اسیدی اکسید کننده قوی تری نسبت به شرایط اساسی هستند. بیشتر ترکیبات پرکلرات، به ویژه نمک فلزات الکتروپوزیتی مانند پرکلرات سدیم یا پرکلرات پتاسیم، تا زمانی که حرارت داده نشوند، اکسید نمی شوند.

جدول مشخصات فنی هیپوکلریت کلسیم:

تولید هیپوکلریت کلسیم:

نمک های پرکلرات به واسطه اکسیداسیون محلول های آبی کلرات سدیم توسط الکترولیز به صورت صنعتی تولید می شوند. این روش برای تهیه پرکلرات سدیم استفاده می شود. کلر در مجاورت سدیم هیدروکسید با شیر آهک واکنش می دهد. که در این فرآیند، طی چند مرحله، دوغاب پرکلرین تهیه می شود. سپس با فیلتراسیون و خشک نمودن، گرانول های پرکلرین به دست می آید.

کاربرد اصلی برای سوخت موشک است. واکنش اسید پرکلریک با بازها، مانند هیدروکسید آمونیوم، نمک می دهد. پرکلرات آمونیوم با ارزش بالا می تواند به صورت الکتروشیمیایی تولید شود. پرکلرات را می توان از طریق تخلیه صاعقه در حضور کلرید، تولید کرد.

تصفیه آب با کلر:

اگر منبع آب به کلرزنی احتیاج داشته باشد و سیستم فاقد کارخانه اتوماتیک کلرزنی باشد، لازم است مواد شیمیایی کلر به طور منظم به آب مخزن اضافه شود. ماده شیمیایی که معمولاً نوعی هیپوکلریت است، به طور معمول به صورت جامد در می آید. وقتی در آب حل می شود، کلر تولید می کند که میکروب های موجود در آب را از بین می برد و بافر ایمنی را ایجاد می کند.

از آنجا که کلر به اشکال مختلف وجود دارد، دستورالعمل های مختلفی برای استفاده از آن ها وجود دارد. همچنین، دوز به مقدار آب موجود در مخزن و مقدار کلر موجود در آب بستگی خواهد داشت. به هنگام افزودن کلر به آب، باید آب را بهم زد تا کلر کاملا مخلوط شود. سپس به منظور استفاده باید حداقل 30 دقیقه صبر کرد. آب‌های آلوده حاوی مواد آلی و یا آب های تیره مناسب برای کلر زدن نیستند. بنابراین برای کلرزنی به آن ها در ابتدا باید آب های تیره را صاف کرد و در نهایت به آن ها کلر اضافه کرد. 

دوز مصرف کلر یا میزان مصرف پرکلرین:

دوز مصرف هیپوکلریت کلسیم یا پرکلرین برای ضدعفونی هر متر مکعب آب، معادل 3 تا 5 گرم می باشد. و میزان مطلوب کلر آزاد باقیمانده در آب، حدود 0.2 تا 0.8 میلی گرم در لیتر می باشد.

کاربرد پرکلرین:

• به عنوان ضد قارچ، ضد باکتری و ماده ضد بو در سیستم های تصفیه آب های آشامیدنی به کار می رود.
• به عنوان معرف سفید کننده در صنعت کاغذسازی و همچنین برای تولید منسوجات مورد مصرف قرار می گیرد.
• پرکلرات عمدتا به عنوان اکسید کننده دستگاه های تولید مواد شیمیایی و کنترل الکتریسیته ساکن در بسته بندی مواد غذایی استفاده می شوند.
• به عنوان اکسید کننده در پیشرانه های موشک، آتش بازی و در صنایع تولید مواد شیمیایی و در برخی مهمات و برای ساخت مسابقات مورد استفاده قرار می گیرد.
• از هیپوکلریت کلسیم معمولاً برای پاکسازی استخرهای شنای عمومی و ضد عفونی آب آشامیدنی استفاده می شود.
• به طور کلی مواد تجاری با خلوص 65٪ تا 73٪ با سایر مواد شیمیایی موجود مانند کلرید کلسیم و کربنات کلسیم، حاصل فرآیند تولید، به فروش می رسند.
• در محلول، می توان از هیپوکلریت کلسیم به عنوان ضد عفونی کننده عمومی استفاده کرد، اما به دلیل باقی مانده کلسیم، معمولاً هیپوکلریت سدیم (سفید کننده) ترجیح داده می شود.

اکسیداسیون کلر:

کلر می تواند حالت های اکسیداسیون 1- ، 1+ ، 3+ ، 5+، 7+  را در نظر بگیرد. حالت اکسیداسیون اضافی 4+ در ترکیب خنثی دی اکسید کلر، ClO₂، که ساختاری مشابه دارد، دیده می شود. چندین اکسید کلر دیگر نیز شناخته شده است. ساختار یون کلرید یون هیپوکلریت یون کلریت یون کلرات یون پرکلرات در شکل زیر آمده است.

تفاوت کلرات و پرکلرات چیست؟

تفاوت کلیدی بین کلرات و پرکلرات این است که کلرات آنیون حاصل از تجزیه اسید کلریک است در حالی که پرکلرات آنیون حاصل از تجزیه اسید پرکلریک است. کلرات و پرکلرات اکسیونیون های حاوی اتم های کلر و اکسیژن هستند.

ایمنی و شرایط نگهداری پرکلرین:

به دلیل حساسیت نسبت به گرما و رطوبت، باید بشکه های پرکلرین در جای خشک و خنک نگهداری شود. همچنین نگهداری آن ها در آفتاب و یا محیط گرم، خطر انجار را در پی دارد. بشکه های پرکلرین را نباید در مجاورت با مواد بودار و قابل اشتعال مانند: بنزین، نفت، گازوئیل یا سموم کشاورزی به خصوص سم فسفره، مواد ضدعفونی کننده مانند کرئولین قرار گیرد و باید از این کار اجتناب کرد.